Gemeente

Wettelijke taken van de gemeente

In Nederland zijn zo'n 350 gemeenten. Limburg telt 31 gemeenten. Een gemeente voert uitsluitend taken uit die direct van belang zijn voor haar inwoners. Bijvoorbeeld het huisvuil ophalen, paspoorten verstrekken en bestemmingsplannen maken.

Gemeente voert landelijk en eigen beleid uit
Over veel zaken mag de gemeente zelfstandig beslissen. Bijvoorbeeld het bouwen van een theater, het aanleggen van een fietspad of het bouwen van woningen. Het maken van die keuzes is een van de belangrijkste taken van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook een aantal landelijke wetten uit. 

Wat zijn de wettelijke taken van de gemeente op het gebied van monumentenzorg en archeologie?

  • De gemeente is op grond van de Wabo het bevoegd gezag voor het verlenen van alle monumentenvergunningen voor gebouwd erfgoed (rijks-, provinciaal en gemeentelijk), beschermde historische buitenplaatsen en voor archeologisch erfgoed (voor zover niet rijksbeschermd). In de nieuwe omgevingswet in voorbereiding zullen de gemeenten ook het bevoegd gezag voor de beschermde archeologische rijksmonumenten worden;
  • De gemeente is op grond van de Monumentenwet gehouden een deskundige adviescommissie op het gebied van erfgoed in te stellen;
  • De gemeente is op grond van de Monumentenwet gehouden voor haar van rijkswege aangewezen beschermde stads- en dorpsgezichten een beschermend bestemmingsplan in te stellen. De mate waarin er vergunningvrij kan worden gesloopt/gebouwd in een beschermd gezicht is minder ruim dan elders;
  • De gemeente is op grond van het Besluit ruimtelijke ordening bij al haar ruimtelijke planvorming gehouden een analyse te maken van het aanwezige erfgoed op en in de bodem en gemotiveerd aan te geven hoe hiermee in ruimtelijk opzicht zal worden omgegaan. Ook bij tussentijdse projectplannen is dat het geval. Een goed voorbereide structuurvisie met een degelijke cultuurhistorische paragraaf is daarbij een goede basis.
  • Herbestemming van vrijkomend monumentaal erfgoed.

Uitvoeringsprocedures

Uiteraard zitten aan al deze taken allerlei uitvoeringsprocedures vast, met bijbehorende beslistermijnen. Zoals:

  • De reguliere voorbereidingsprocedure van 8 weken voor de beoordeling van een minder ingrijpende wijziging van een monument (activiteit monument i.k.v. wabo), waarbij ook de gemeentelijke monumentencommissie geraadpleegd moet worden;
  • De uitgebreide voorbereidingsprocedure van 26 weken voor de beoordeling van een ingrijpende wijziging van een rijksmonument (activiteit monument i.k.v. wabo), waarbij de gemeentelijke monumentencommissie, de RCE en bij situering buiten de bebouwde kom ook de provincie gehoord moeten worden;
  • De gehele onderzoekscyclus in de archeologie is gestandaardiseerd en vastgelegd in de KNA-norm, die een wettelijk bindende status heeft. In dat proces is de gemeente verantwoordelijk voor de beoordeling van de onderzoeksaanpak (Programma van Eisen) en bij het nemen van beslissingen over de maatregelen die nodig zijn voor het behoud van de in het vooronderzoek aangetroffen waarden;
  • Toetsing van bouwplannen aan de beschermende bestemmingsplannen;
  • Toezicht en handhaving, zoals deelname aan bouwvergaderingen van (grote) restauraties.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) behartigt de belangen van alle gemeenten bij andere overheden. De Tweede en Eerste Kamer, het Kabinet en maatschappelijke organisaties zijn belangrijke gesprekspartners. De VNG adviseert alle leden over actuele ontwikkelingen (pro actief) en advisering aan individuele leden (op verzoek). Via VNG-commissies, Provinciale Afdelingen, congressen, studiedagen en ledenraadplegingen wordt een platformfunctie uitgeoefend. 
Alle Limburgse gemeenten alsmede de Limburgse gewesten zijn lid van de Vereniging van Limburgse Gemeenten (VLG), de afdeling Limburg van de VNG. De VNG-beleidscommissie Ruimte en Wonen is ontstaan uit onder andere de voormalige commissies Ruimtelijke Ordening, Wonen en Bouwen en Monumenten en Archeologie. Op de website van de VNG vindt u allerlei informatie met betrekking tot de gemeentelijke beleidsvelden Cultuur en Ruimte en Wonen.



Laatst bewerkt op 25-06-2015